شورای دانش آموزی
شورای دانش آموزی به عنوان بازوی مشورتی مدارس و دارایی ارزشمندی برای آنها است. مسئولان مدارس اگر توجه کافی به چنین تشکل‌هایی داشته باشند، می‌توانند با هم‌افزایی مثبت بین دانش آموزان و کارکنان، در جهت تحقق اهداف پیش بینی شده مدارس گام بردارند. از سوی دیگر، هر یک از دانش آموزان توانایی‌های بالقوه‌ای دارند که با تعامل و مشارکت آنان در فرآیند آموزش و پرورش می‌توان بسترهای لازم برای ورود آنان به اجتماع و مشارکت در فعالیت‌های اجتماعی آینده را فراهم کرد.
از همین رو برنامه‌ریزان آموزش و پرورش امکان فعالیت شورای دانش آموزی را در مدارس فراهم کردند تا به این طریق به ارکان اصلی تعلیم و تربیت در محیط مدرسه توجه کافی داشته باشند و راه‌کارهایی برای افزایش مشارکت و مسئولیت‌پذیری دانش آموزان به عنوان عوامل تأثیرگذار در فرآیند آموزشی مدارس اتخاذ کنند. در همین راستا، در این مقاله قصد داریم تا به هر یک از موارد زیر در رابطه با شورای دانش آموزی، تعریف آن، اهداف و وظایف این تشکل‌ها بپردازیم.
اهداف تشکیل شورای دانش آموزی
شورای دانش آموزی چه وظایفی بر عهده دارد؟
شورای دانش آموزی برای ارائه عملکردی هر چه بهتر در راستای همکاری در امر آموزش و پرورش وظایفی را بر عهده دارد که در ادامه به مهم‌ترین آنها اشاره می‌کنیم:
اعضای شورای دانش آموزی چگونه انتخاب می‌شوند؟
در راستای برگزاری انتخابات شورای دانش آموزی، از میان دانش آموزان علاقه‌مند هرپایه تعدادی برای انتخابات نامزد شده و با تبلیغ در محیط مدرسه در مورد دیدگاه‌ها، نظرات و برنامه‌های خود برای همکلاسی‌هایشان صحبت می‌کنند.
ترکیب اعضای شورای دانش آموزی در مدارس شش پایه ابتدایی بر اساس تعداد دانش آموزان پایه سوم تا ششم خواهد بود. همچنین دانش آموزان پایه‌های سوم و بالاتر می‌توانند علاوه بر نامزد شدن برای عضویت در شورای دانش آموزی، در رأی‌گیری نیز شرکت کنند.
بر همین اساس در مدارس ابتدایی دارای ۱۰۰ دانش آموز، ۵ نفر عضو اصلی و ۲ نفر عضو علی‌البدل انتخاب می‌شوند. به همین ترتیب، از ۱۰۱ نفر دانش آموز تا ۱۵۰ نفر، ۷ نفر عضو اصلی و ۲ نفر علی‌البدل عضو شورا خواهند بود. برای تعداد دانش آموزان بالای ۱۵۱ نفر، ۹ نفر عضو اصلی و ۲ نفر عضو علی‌البدل در نظر گرفته شده است.
به علاوه، ترکیب اعضای شورای دانش آموزی در دوره‌های متوسطه اول و دوم نیز بر حسب تعداد کل دانش آموزان آن واحد دانش آموزشی در نظر گرفته می‌شود. به عنوان مثال، در مدارس کمتر از ۲۵۰ نفر دانش آموز، ۵ نفر عضو اصلی شورا انتخاب شده و ۲ نفر به عنوان اعضای علی‌البدل انتخاب می‌شوند.
برای مدارسی که تعداد دانش آموزان آنها بین ۲۵۰ تا ۳۵۰ نفر است، ۷ نفر عضو اصلی و ۲ نفر علی‌البدل در نظر گرفته می‌شود. همچنین مدارسی که بالای ۳۵۰ نفر دانش آموز دارند، ۹ نفر عضو اصلی و ۲ نفر عضو علی‌البدل انتخاب می‌شوند.
انتخابات شورای دانش آموزی
انتخابات شورای دانش آموزشی هر ساله در آبان ماه برگزار می‌شود. دانش آموزان علاقه‌مند به عضویت در شورا نیز حداقل ۱۵ روز پیش از انتخابات در دفتر مدرسه خودشان ثبت‌نام می‌کنند.
مدیران مدارس نیز موظف هستند تا با همکاری شورای مدرسه و مربیان پرورشی اسامی کاندیداهای نهایی را از طریق نصب در تابلو اعلانات مدرسه و همچنین اعلام اسامی منتخب در مراسم صبحگاهی به اطلاع دانش آموزان برسانند. در مرحله بعدی دانش آموزان کاندید شده به مدت ۱ هفته پیرامون دیدگاه‌ها، نظرات و برنامه‌های خود به تبلیغ به می‌پردازند.
انتخابات شورای دانش آموزی چه روزی است؟
انتخابات شورای دانش آموزی هر ساله در روز های ابتدایی آبان ماه، با مشارکت وزارت کشور و با انتخاب شعاری منحصر به فرد برای هر سال برگزار می‌شود. از سال ۹۸ نیز انتخابات شورای دانش آموزی به صورت الکترونیکی برگزار شده و امکان رأی‌گیری اینترنتی برای دانش آموزان فراهم شده است.
نحوه تبلیغات دانش آموزان در انتخابات به چه صورت است؟
همانطور که گفته شد، مسئولین مدارس 15 روز قبل از برگزاری انتخابات باید از داوطلبان ثبت نام به عمل آیند و سپس طبق تقویم اجرایی انتخابات یک‌هفته را برای تبلیغات دانش آموزان در نظر بگیرند.
بهتر است در این یک هفته برنامه های تبلیغی مختلفی برای دانش آموزان در نظر گرفته شود. برای مثال می‌توان بخشی از زمان مراسم صبحگاه را برای تبلیغ دانش‌آموزان در نظر گرفت. پیشنهاد دیگر اینکه می‌توانید تمامی بردهای مدرسه را در اختیار داوطلبین قرار دهید تا تبلیغات خود را بر روی این تابلوها بچسبانند.
ایده دیگری که بسیار می‌تواند برای دانش آموزان جذاب باشد، تقسیم دانش آموزان به ائتلاف های چند نفره است. البته توجه داشته باشید، اعضای یک ائتلاف باید از کلاس‌های مختلف انتخاب بشوند، سپس تبلیغات نیز به صورت ائتلافی انجام می‌شود و دانش‌آموزان حاضر در یک ائتلاف علاوه بر اینکه سایر دانش‌آموزان را مجاب کنند تا به آنها رای بدهند، باید برای سایر اعضای ائتلاف نیز رای جمع کنند.
نکته مهم: هرچقدر تبلیغاتی که کاندیداها انجام می‌دهند جذاب تر باشد، به طور قطع انتخابات پرشورتری در مدرسه خواهید داشت. در این خصوص حتما پیشنهاد می‌شود، مقاله ” ایده های تبلیغاتی جالب برای انتخابات شورای دانش آموزی ” را مطالعه کنید.
برگزاری انتخابات شورای دانش اموزی به چه صورت است؟
سرانجام پس از پایان تبلیغات نوبت به برگزاری انتخابات می‌رسد. مسئولین مدرسه باید قسمتی از زمان روز و یا یکی از زنگ‌های تفریح را به برگزاری انتخابات اختصاص دهند.
همچنین کادر مدرسه باید از قبل صندوقی را جهت جمع‌آوری آراء آماده کنند، تعدادی از دانش آموزان را به عنوان مسئولین برگزاری انتخابات برگزینند و انتخابات را برگزار کنند.
هر دانش آموز می‌تواند حداقل به یک نفر و حداکثر به تعداد اعضایی که باید انتخاب شوند(تعداد اعضای شورا با توجه به جمعیت دانش آموزان مدرسه تعیین می‌شود)، رای بدهد.
مسئولین مدرسه جهت برگزاری پرشورتر انتخابات می‌توانند از موسیقی های مرتبط با فضای انتخابات (وطن دوستانه)
چه سمت هایی در شورای دانش آموزی وجود دارد؟
پس از انجام رأی‌گیری از میان دانش آموزان، سمت‌های مختلفی به هر یک از اعضای منتخب شورای دانش آموزی انتصاب می‌گردند که در ادامه هر یک از آنها را بیان می‌کنیم.
جلسات شورای دانش آموزی
در جلسه شورای دانش آموزی، دانش آموزانی که با رأی اکثریت به عنوان نمایندگان مدارس انتخاب می‌شوند، مشکلات موجود در مدارس را جهت بررسی و رسیدگی برای مسئولین مربوطه‌ای که در جلسه حضور دارند، تشریح می‌کنند.
در اولین جلسه از مجموعه جلسات شورای دانش آموزی معمولا سمت‌های مختلف شورا انتخاب شده، اعضای منتخب با وظایف شورای دانش آموزی در آموزشگاه آشنا می‌شوند، وظایف بین اعضای شورا تقسیم می‌شود، سوگندنامه‌ای قرائت شده و هر یک از اعضای شورا نسبت به انجام وظایف محوله متعهد می‌گردند. علاوه بر موارد مذکور تقویم اجرایی شورای دانش آموزی تدوین شده و فعالیت ها و وظایف اعضای شورا نیز در این تقویم ثبت می گردد.
در ادامه برنامه بلندمدت اجرایی متناسب با شرایط مدرسه مورد نظر بررسی شده و در صورت عدم وجود مشکلی در آن به ثبت می‌رسد. همچنین برنامه‌های شورا برای هفته‌های آینده نیز بررسی شده و در صورت‌جلسات هفتگی ثبت می‌شود.
در جلسات آتی شورای دانش آموزی، اعضای شورا نکات مورد نظر خود را در خصوص هر چه بهتر جلو بردن روند کاری مدرسه بیان می‌کنند. سپس قوانینی مقرر می‌شود تا در آن شورای دانش آموزی هر هفته جلسات داخلی شورا را برگزار کرده و نتیجه را در جلسه‌های اصلی مطرح نمایند.
به طور کلی، در این جلسات بیشتر تمرکز اعضا روی پیشبرد اصول و خط مشی‌های مشخص شده در شوراهای دانش آموزی بوده و هر یک از آنها سعی می‌کنند تا با همکاری یکدیگر و همچنین مدیران و مربیان در راستای تحقق اهداف شورا گام بردارند.
اقدامات و ابتکارات شورای دانش آموزی
شوراهای دانش آموزی در مدارس می‌توانند در جهت انجام هر چه بهتر وظایف خود، ایجاد فضایی بانشاط به منظور جلب مشارکت سایر دانش آموزان و همکاری با مسئولین مدرسه در فرآیند آموزش و پرورش یکسری اقداماتی در فضای مدرسه انجام دهند. از جمله ابتکارات شورای دانش آموزی که مدارس در طی فعالیت‌های خود داشته‌اند، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
• ایجاد محیطی مناسب جهت تقویت روحیه تفاهم، دوستی و صمیمیت بین دانش آموزان • کنترل میزان مطالعه دانش آموزان در منزل و ارائه برنامه مطالعاتی • ایجاد رقابت سالم درسی و مسابقه تدریس در بین دانش آموزان • تهیه تعهدنامه انضباطی توسط اعضای شورا و نصب در کلاس‌ها • ایجاد صندوق قرض‌الحسنه برای هر کلاس • برگزاری جشن هفت سین و سبزه جهت استقبال از سال جدید • برگزاری مراسم شب یلدا در مدرسه جهت آشنایی دانش آموزان با سنت‌های خوب کشور • برگزاری مراسم ختم سوره انعام توسط دانش آموزان • اجرای کلاس‌های فوق برنامه در ساعات خارج از ساعات رسمی توسط دانش آموزان ممتاز • اجرای برنامه تریبون آزاد • ساخت وسایل کمک آموزشی توسط دانش آموزان و استفاده در مسابقات تدریس • طرح همياری دانش آموزان با نظافتچیان مدرسه (بهداشتياران مدرسه)
مجلس شورای دانش آموزی چیست؟
مجلس شورای دانش آموزی نهادی دانش آموزی است که اعضای آن از میان نمایندگان منتخب انتخابات شورای مدارس و در طی سه مرحله انتخاب می‌شوند. تمامی مصوبات این مجلس پس از تأیید در شورای عالی آموزش و پرورش، به صورت کامل قابلیت اجرا دارند. مجلس شورای دانش آموزی کار خود را از سال ۱۳۸۰ و به دنبال تصویب آیین‌نامه‌ای در جلسه شورای عالی آموزش و پرورش جمهوری اسلامی ایران آغاز کرد. این تشکل در قالب نهادی مشورتی فعالیت می‌کند و هر چیزی که در آن تصویب شود، در شوراهای دانش آموزشی مدارس دارای ضمانت اجرایی می‌گردد.
اگر میخواهید در مورد این مجلس اطلاعات بیشتری کسب کنید، مقاله “ آنچه در مورد مجلس شورای دانش آموزی باید بدانید!!! ” را حتما مطالعه کنید.